لوله CPVC چیست؟
لوله CPVC (Chlorinated polyvinyl chloride) اولین بار توسط
Lubrizol در اوایل دهه 1960 تجاری شد و از آن زمان ارزش خود را در موارد مختلف صنعتی که نیازمند لوله هایی با مقاومت بالا در برابر حرارت و خوردگی بودند، ثابت کرده است. CPVC یک ترموپلاستیک است که با کلرزنی بیشتر رزین کلرید پلی وینیل از طریق واکنش کلراسیون رادیکال های آزاد کلر در فرآیند کلرزنی بس
تر سیال تولید می شود. واکنش کلرزنی توسط نور ماورا بنفش آغاز می شود و پی وی سی کلر دار با ترکیبات لازم برای داشتن خواص مطلوب و فرآوری بیشتر ترکیب می شود. این بدان معنی است که ترکیب شیمیایی آن دو اتم کربن است که با دو اتم هیدروژن و دو اتم کلر به واحد کربن دوتایی پیوند خورده اند.
این مولکول با بقیه ارتباط برقرار می کند و زنجیره های پلیمری CPVC را تشکیل می دهد. CPVC از مقاومت بالاتری در برابر تخریب و عمر طولانی برخوردار است. اولین سیستم های لوله کشی با استفاده از CPVC در سال 1959 اجرا شدند و هنوز بدون مشکل کار می کنند. همچنین از سال 1985 از این ماده در سیستم های آب پاش آتش به طور گسترده ای استفاده می شود. کلر اضافه شده به PVC عملکرد CPVC را در درجه حرارت بالاتر بهبود می بخشد.
ظاهر فیزیکی لوله های CPVC
اندازه لوله های CPVC به دو روش - اندازه اسمی لوله (NPS به قطر مجرای داخلی لوله اشاره دارد) و اندازه لوله مسی (CTS به قطر خارجی لوله اشاره دارد) مشخص می شود. غالباً لوله هایی که از سیستم NPS استفاده می کنند به رنگ خاکستری روشن هستند و لوله هایی که از سیستم CTS استفاده می کنند در رنگ زرد به بازار عرضه می شوند. مشخصات هر دو نوع لوله در کنار آن چاپ می شود.
لوله های CPVC و PVC چه شباهت هایی دارند؟
PVC و CPVC برای
حمل و نقل آب آشامیدنی، به عنوان مثال برای پخت و پز ، آشامیدن و آب حمام استفاده می شوند. هر دو مقاومت شیمیایی قابل توجهی دارند و تا حد زیادی در برابر تخریب حاصل از اسید ، قلیا و اکثر مواد شیمیایی معدنی مقاوم هستند. با این حال هر دو ماده به تثبیت کننده های اشعه ماورا بنفش یا نصب زیرزمینی برای جلوگیری از آسیب ناشی از تابش خورشید نیاز دارند. از آنجا که این دو لوله ترموپلاستیک هستند، دارای عایق ذاتی بوده که باعث کاهش تشکیل میعانات روی لوله ها می شوند و دمای آب سرد و گرم را بهتر از لوله های مس حفظ می کنند. همچنین به دلیل
نصب آسان تر و ارزان تر در لوله کشی جایگزین مناسبی برای لوله های مسی و آهنی به شمار می روند. ترکیب شیمیایی آنها حاوی هالوژن است و عنصر کلر ساختار آنها پایدار است، این امر سبب می شود به طور ذاتی لوله هایی
ضد حریق باشند. این پایداری همچنین واکنش های اکسیداسیون را نیز مهار می کند، در نتیجه به عملکرد PVC و CPVC عمر مفید و طولانی مدت می بخشد.
تفاوت بین لوله های CPVC و PVC در چیست؟
بزرگترین تفاوت لوله های CPVC و PVC در این است که لوله های پی وی سی کلر در برابر طیف گسترده ای از دما مقاوم هستند. این امر آنها را به گزینه ای عالی برای
سیستم های فاضلاب در مناطق مسکونی و ساخت و سازهای تجاری تبدیل می کند. همچنین در مقایسه با
U-PVC بسیار انعطاف پذیرتر هستند زیرا حاوی نرم کننده ها می‌باشند. در حالی که C-PVC در مقایسه با PVC-U شکل پذیرتر است، هر دو کاملا قابل بازیافت هستند. در PVC یک اتم کلر، 25 درصد از محل های پیوند اطراف اتم کربن را اشغال می کند و محل های باقی مانده توسط هیدروژن پر می شوند و تقریباً 40٪ از محل های پیوند اتم کربن با اتم های کلر پر شده است. اتم های کلر احاطه کننده پیوند های کربن CPVC اتم های بزرگی هستند که زنجیره را در برابر مواد و گرما محافظت می کنند. محتوای کلر PVC پایه را می توان از 56.7٪ به 74٪ افزایش داد، اگرچه معمولاً اکثر رزین های CPVC تجاری حاوی 63 تا 69٪ کلر هستند.
آیا کلرزنی پی وی سی بر کیفیت آب آشامیدنی تأثیر دارد؟
گرچه کلر می تواند بر بو و طعم آب تأثیر بگذارد اما کیفیت آن را از بین نمی برد. برعکس ، کلرزنی آب روشی متداول در تأمین آب سالم است. به همین دلیل ، کلر حاصل از لوله های C-PVC به هیچ وجه امنیت آب آشامیدنی را از بین نمی برد. همزمان کلر موجود در آب آشامیدنی به خصوصیات یک لوله PVC آسیب نمی رساند یا تغییری در آن ایجاد نمی کند. به همین دلیل استفاده از لوله های پی وی سی کلر دار برای حمل آب آشامیدنی کاملاً ایمن است.
آیا همه CPVC ها یکسان هستند؟
در حالی که برخی ویژگی های اصلی CPVC در تمام محصولات سازندگان مختلف وجود دارد، ترکیبات CPVC اغلب بر اساس سطح عملکردی که ارائه می دهند متمایز هستند. همه محصولات CPVC یکسان ساخته نمی شوند. همانگونه که دو نوع مختلف لوله فلزی صنعتی احتمالاً عملکرد متفاوتی دارند، دو لوله صنعتی CPVC که از ترکیبات مختلف ساخته شده اند نیز احتمالاً کاربرد های متنوعی به همراه خواهند داشت. به همین دلیل مهم است که بهترین محصولات را برای سیستم های خود انتخاب کنید. به طور کلی انواع لوله های CPVC در: ابعاد، میزان مقاومت در برابر فشار، مواد خورنده، ضربات مکانیکی و ... با یکدیگر متفاوت هستند.
CPVC در چه مواردی کاربرد دارد؟
CPVC یک ترکیب انعطاف پذیر و همه کاره است که می توان با استفاده از تکنیک های قالب گیری استاندارد، عمدتاً قالب گیری اکستروژن و تزریق، شکل های مختلفی از آن تولید کرد. از مهمترین کاربرد های آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
لوله و اتصالات: این محصولات دارای مقاومت بالایی در برابر خوردگی و دما می باشند، میزان تحمل فشار در این لوله ها بر حسب اندازه لوله، نوع ترکیب و دما متفاوت خواهد بود. در میان بسیاری از گزینه های لوله کشی در صنعت و منازل، مقاومت، عملکرد و ایمنی برتر پلی وینیل کلراید کلر (CPVC) آن را به یک سیستم ایده آل برای استفاده در موارد زیر تبدیل کرده است:
- لوله کشی توزیع آب سرد و گرم ، مسکونی و تجاری
- لوله کشی و توزیع هیدرونیک (رادیاتور ، فن کویل و غیره)
- سیستم های آبیاری و ناودان
- لوله های تخلیه
- زهکشی ، زیرساخت فاضلاب
یک تجزیه و تحلیل کلی نشان می دهد که CPVC اغلب عملکرد بهتری نسبت به سیستم های فلزی دارد و به دلیل مقاومت بالا، نصب آسان و دیگر ویژگی ها ، برای استفاده در یک دوره طولانی مقرون به صرفه است.
کانال کشی: با مصرف سیستم های تهویه و تخلیه هوا، نیاز به محصولات قابل اعتماد جهت کنترل دود، به ویژه در محیط های خورنده، به سرعت در حال افزایش است. CPVC در لوله ها، اتصالات، ورق صنعتی و میله جوش به کار برده می شود. این قطعات را می توان در کل سیستم های کنترل دود بکار برد.
ورق و آستر: مقاومت عالی در برابر خوردگی و آتش سوزی CPVC سبب می شود در موارد مختلف صنعتی کاربرد گسترده ای داشته باشد. در تولید آستر و برخی ورقه ها این ماده را با پلی استر تقویت شده با الیاف (FRP) می پوشانند.
ساخت سفارشی و قطعات قالب‌گیری تزریقی: CPVC بر حسب نیاز قالب گیری شده، سپس با دقت برش خورده و جهت تولید محصولات مختلف به هم جوش می خورد. بدین ترتیب می توان از آن در تولید محصولاتی مانند برج بسته‌بندی، هود برای اگزوزهای ویژه و نگهدارنده مخازن اسیدها و بازها استفاده کرد.
مزایای استفاده از CPVC چیست؟
محصولات CPVC نسبت به دیگر انواع پی وی سی دارای مزایای شاخصی هستند که سبب انتخاب گسترده آن ها در سراسر جهان شده است:
- ایمنی آب آشامیدنی و قابلیت اطمینان طولانی مدت
- مقاومت در برابر خوردگی ، میکروارگانیسم ، رسوبات
- مقاومت در برابر کلر و کلرامین
- سبک ، حمل آسان
- مقاومت در برابر فشار آب
- اتصال آسان
- مقاومت در برابر خوردگی
علاوه بر این، ویژگی‌های فیزیکی اولیه CPVC آن را به یک انتخاب مناسب در کارخانه‌های فرآوری شیمیایی و مواد معدنی، منازل مسکونی و لوله‌کشی تجاری تبدیل کرده است. CPVC یک راه حل بسیار مناسب با طول عمر بالا برای سخت ترین محیط های صنعتی است و اغلب در صنایع زیر به کار برده می شود:
پردازش شیمیایی: مواد شیمیایی تهاجمی را با اطمینان در دماهای بالا، تحت فشار، بدون نگرانی از آسیب خوردگی حمل می کند.
کلر- قلیایی: جابجایی مواد شیمیایی را در برخی از خورنده‌ترین محیط‌هایی که امکان آسیب سیستم لوله کشی بسیار بالاست، بدون نگرانی امکان پذیر می کند.
لوله کشی تجاری: مقاومت در برابر خوردگی، کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری و بهبود امنیت سیستم های تجاری مانند مراکز خرید و هتل ها را مقدور می سازد.
فرآوری مواد معدنی: مقاومت بالا در برابر عملیات پردازش مواد اولیه و گرانبها .
تولید برق: مقاومت طولانی مدت در برابر فشارهای بالا و مواد شیمیایی خورنده که معمولاً توسط نیروگاه ها استفاده می شود.
سیستم های تصفیه و فاضلاب: در هنگام حمل و نقل تهاجمی ترین مواد شیمیایی ضد عفونی کننده نیز با اطمینان بالا می توان از این محصولات استفاده کرد.
به طور کلی با توجه به مزایای گسترده محصولات CPVC استفاده از آنها به ویژه در سیستم های لوله کشی کارخانه و تخلیه پسماند با رشد چشمگیری رو به رو است. لازم به ذکر است این لوله ها توسط چسب به هم متصل می شوند. بنابراین در صورت استفاده از چسب نامناسب، امکان نشت در سیستم لوله کشی فراهم خواهد شد. همچنین لوله های CPVC با گذشت زمان سخت تر شده و همین امر سبب می شود نسبت به ضربات محیطی حساس تر باشند. بررسی دوره ای لوله های CPVC بخصوص در مراکز تولیدی از آسیب کلان به سیستم لوله کشی جلوگیری خواهد کرد.