انواع لوله فاضلاب شهری و لوله فاضلاب ساختمان کدامند؟

لوله‌کشی فاضلاب به عنوان مسیری برای دفع مواد زائد عمل می کنند. انواع لوله فاضلاب ساختمان و لوله فاضلاب شهری از مواد مختلف و در اندازه‌های مختلف ساخته می‌شوند. وظیفه اصلی لوله فاضلاب انتقال فاضلاب یا مواد زائد از خانه یا ساختمان تجاری به سیستم زه‌کشی است تا مورد تصفیه یا حذف قرار گیرند. لوله فاضلاب ساختمان یا لوله فاضلاب شهری ممکن است با گذشت زمان آسیب دیده یا پوسیده شود و نیاز به تعمیر یا تعویض داشته باشد.

بخشی از لوله فاضلاب ساختمان و لوله فاضلاب شهری از بتن ساخته شده است که به دلیل دوام آن، لوله‌ای کاملا شناخته شده است. همچنین این نوع لوله ضد زنگ است و معمولاً 30 سال یا بیشتر طول عمر دارد.

لوله‌ پلاستیکی گران‌تر است اما لوله محبوب‌تری محسوب می‌شود.  امروزه لوله پلاستیکی به دلیل سازگاری با محیط زیست و مقرون به صرفه بودن کاربرد بیشتری دارد. در این مقاله به برخی از انواع رایج لوله در سیستم‌های لوله‌کشی فاضلاب می‌پردازیم.

 

در زیر انواع لوله فاضلاب مورد استفاده برای انتقال مواد زائد جامد ذکر شده است،  اگرچه برخی از آنها به دلیل کارایی و دوام کم در حال حاضر مورد استفاده قرار نمی‌گیرند اما برای درک بهتر، انواع لوله فاضلاب را مورد بررسی قرارمی‌دهیم.

لوله سفالی فاضلاب رایج ترین نوع لوله فاضلاب است. این  لوله از ترکیبی از خاک رس و شیل ساخته شده است و پس از پخته شدن در دمای بالا، حالت سرامیکی و منجمد به خود می گیرد. VCP معمولاً در شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب گرانشی به کار برده می شود زیرا عمر طولانی داشته و مقاومت بالایی در برابر انواع فاضلاب‌ خانگی و صنعتی، به ویژه اسید سولفوریک که توسط سولفید هیدروژن، جزء رایج فاضلاب، تولید می‌شود، از خود نشان می دهد. تنها اسید هیدروفلوریک و ضایعات سوزاننده بسیار غلیظ به این لوله آسیب می رسانند. لوله سفالی در مقابل آتش مقاوم است. از این رو از اصطلاح بی اثر برای آن استفاده می شود. اگر چه این لوله ضد زنگ است اما به اندازه لوله بتنی مقاومت ندارد. لوله سفالی تحت فشار شدید مستعد ترک خوردن است، اما مقرون به صرفه‌ترین گزینه محسوب می شود. امروزه به ندرت از این لوله استفاده می شود و به دلیل وجود مواد پیشرفته‌تر و کارآمدتر این لوله به سختی در بازار یافت می شود. اما باید به خاطر داشته باشیم که لوله سفالی حداقل 5000 سال است که در سیستم‌های فاضلاب بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد.

لوله پی وی سی و ABS یکی از پرطرفدارترین لوله فاضلاب ساختمان است. این لوله سبک و انعطاف پذیر بوده و به راحتی می توان آن را بر اساس نیاز برش داد. این لوله در رنگ‌های سفید، خاکستری و مشکی به بازار عرضه می شود، معمولاً دو و نیم متر طول دارد و قطر آن از ۳-۱۰ سانتی متر متغیر است. لایه داخلی و خارجی صاف آن باعث می شود در برابر ریشه درختان و سایر مواد مضر مقاوم باشد. علاوه بر این، لوله PVC ارزان بوده و استفاده از آن آسان است. این لوله قابل اتصال به لوله مسی قدیمی  است و یکی از بهترین لوله ها بعنوان لوله فاضلاب ساختمان محسوب می شود. در حالی که ABS (اکریلونیتریل بوتادین استایرن ) و PVC (پلی وینیل کلراید) کاربردهای مشترکی دارند، تفاوت‌های کلیدی نیز دارند. بزرگترین تفاوت بین لوله ABS و لوله PVC این است که لوله ABS حاوی ماده شیمیایی به نام بیسفنول A است که به نام BPA نیز شناخته می شود و PVC فاقد آن است. BPA در انواع پلاستیک و رزین استفاده می شود زیرا لوله های بادوام ایجاد می کند. اگرچه در مورد خطرات بالقوه سلامتی BPA برای انسان و حیوانات اختلاف نظر وجود دارد، اما سازمان غذا و داروی ایالات متحده در مقادیر مشخصی آن را بی خطر می داند. 

علاوه بر BPA، تفاوت‌های دیگری نیز بین ABS و PVC وجود دارد که به شما کمک می‌کند تصمیم بگیرید کدام یک برای پروژه لوله‌کشی شما بهترین است. ابتدا متوجه تفاوت رنگ خواهید شد - ABS همیشه سیاه است در حالی که PVC معمولاً سفید و خاکستری  است (بسته به نوع).  تفاوت اصلی دیگری در نحوه نصب این دو نوع لوله وجود دارد. با لوله ABS، اتصال باید با چسب مخصوص انجام شود، در حالی که PVC باید در ابتدا آماده سازی شده و سپس توسط چسب مخصوص به هم وصل شوند. لوله PVC نسبت به ABS انعطاف‌پذیرتر است، در حالی که ABS کمی قوی‌تر است و می تواند در برابر ضربه مقاومت کند. علاوه بر این، پی وی سی از این مزیت برخوردار است که صدای آب را هنگام عبور از لوله خفه می کند. این دو نوع لوله از نظر هزینه مشابه هستند و هر دو در برابر تخریب شیمیایی و آب مقاوم هستند.

لوله کشی ABS یک انتخاب مقرون به صرفه برای مصارف تجاری و مسکونی است. پوسته پوسته نمی شود، پوسیده نمی شود، حل نمی شود یا نشت نمی کند (مگر اینکه سوراخ شده باشد). این لوله یک انتخاب ایده آل برای استفاده در خارج از محیط ساختمان، زیرزمین، سرمای شدید و جاهایی که زیر نور مستقیم خورشید نیست، است. در اغلب موارد ABS ، انتخاب لوله کش برای استفاده در سیستم های لوله کشی تخلیه، زباله و هواکش است. همچنین لوله ABS معمولا در سیستم فاضلاب برای زهکشی و به عنوان عایق الکتریکی نیز استفاده می شود.

در یک خانه یا مجتمع تجاری، مهم است که از نوع مناسب لوله برای کار استفاده کنید. لوله پی وی سی اغلب لوله انتخابی برای کاربردهای مختلف است. این لوله معمولاً انتخاب بهتری برای مصارف داخلی است زیرا عایق صدا است، بنابراین صدای جریان آب را از طریق سیستم لوله‌کشی نمی‌شنوید. لوله پی وی سی Schedule 40 برای زهکشی و فاضلاب مناسب است. مانند لوله ABS، لوله پی وی سی برای سیستم لوله کشی تخلیه، ضایعات و هواکش و به عنوان عایق برای کابل برق نیز استفاده می‌شود. 

 

هر دو لوله پلیکا PVC و ABS در سیستم فاضلاب ساختمان مسکونی و تجاری مفید هستند، اما دانستن تفاوت‌ها مهم است تا بهترین تصمیم را برای استفاده از آنها بگیرید. لوله ABS برای موقعیت‌های زیرزمینی، جایی که بسیار سرد است و در مکان‌هایی که در معرض نور مستقیم خورشید نیستند، بهترین انتخاب است. از طرف دیگر PVC برای استفاده در لوله‌کشی داخلی ایده‌آل است زیرا عایق صدا است.

 

این نوع لوله فاضلاب معمولا در خانه‌های قدیمی استفاده می‌شود. لوله فاضلاب ساخته شده از چدن بسیار عالی است، زیرا در مقایسه با سایر انواع لوله‌ فاضلاب از استحکام فوق العاده ای برخوردار است. گفته می‌شود یک مسیر لوله‌کشی مستقیم  به قطر 4 اینچ از لوله چدنی می تواند 2 تن فشار را نسبت به انواع دیگر لوله تحمل کند اما لوله‌های ABS، PVC و سفالی در این شرایط پتانسیل شکستگی دارند.اگرچه استحکام زیادی دارد، اما معایبی نیز دارد، از جمله اینکه استفاده از آن آسان نیست زیرا سنگین است و برش لوله بر اساس نیاز دشوار است.

لوله Orangeburg یک لوله قیری ساخته شده از لایه‌هایی از الیاف خمیر چوب است که توسط یک چسب مقاوم در برابر آب فشرده و چسبانده شده است و سپس توسط  قطران زغال سنگ مایع، آغشته شده است.در دهه 1860 تا دهه 1970 به طور گسترده  از این لوله استفاده می شد و پس از آن با لوله PVC برای تامین آب و لوله ABS برای مصارف زهکشی-پسماند (DWV) جایگزین شد.لوله فاضلاب Orangeburg، که گاهی اوقات به عنوان لوله مجرای فیبر نامیده می شود، در حال حاضر استفاده نمی شود. مزیت اصلی این لوله فاضلاب این است که ضد آب است. همچنین این لوله را می توان با استفاده از اره چوب استاندارد به هر اندازه‌ای برش داد.

لوله بتنی یکی دیگر از انواع لوله فاضلاب است. در حالی که نسبتا بادوام است، در برابر ترک خوردگی حساس است و طول عمر کمتری دارد. از مزایای لوله بتنی می توان به دوام، هزینه کم و انعطاف پذیری آن اشاره کرد و نقطه ضعف لوله بتنی طول عمر محدود آن است.

لوله گالوانیزه طوری طراحی شده است که برای مدت طولانی تری دوام بیاورد. این لوله به طور گسترده در سیستم زهکشی خانگی استفاده می‌شود. لوله گالوانیزه در فلز روی مذاب غوطه ور می‌شود که می‌تواند استحکام آن را افزایش دهد. در واقع، این لوله برای مقاومت در برابر زنگ زدگی طراحی شده است.از آنجایی که روش پیچیده ساخت لوله‌ گالوانیزه کمی گران‌تر از سایر انواع لوله‌ فاضلاب است محبوبیت کمتری دارد، با این حال تقریباً در همه جای خانه شما می‌توان از آن استفاده کرد.

این نوع لوله فاضلاب یک جایگزین محبوب برای اتصالات سنتی است. هیچ ابزار تخصصی برای اتصال قطعات آن مورد نیاز نیست و بسیار سریعتر از سایر اتصالات به هم متصل می شوند. لوله پوشفیت از جنس پلی پروپیلن بوده و دارای قسمت انتهایی سوکت مانند می‌باشد.بدین ترتیب با فشار دادن دو لوله بهم ، عمل اتصال صورت می گیرد.طیف گسترده ای از اتصالات پلاستیکی و مسی برای این لوله قابل استفاده است. از مهمترین ویژگی های این لوله می‌توان به : آب‌بندی کامل، مقاومت شیمیایی، سبک بودن، سطح داخلی صاف، عدم نیاز به چسب برای اتصال و مقاومت در برابر آتش اشاره کرد.

این مدل لوله از دو لایه پلی اتیلن تشکیل شده است، لایه داخلی کاملا صیقلی و لایه بیرونی ظاهری کنگره‌ای و موج‌دار دارد که سبب می‌شود مقاومت بسیار بالایی در جهت تحمل کلیه فشارهای سطحی و زیر سطحی, اعم از  بار زنده و مرده را در زیر سطح زمین تحمل کند. معمولا طول عمر لوله‌ کاروگیت ۵۰،۷۵ و حتی ۱۰۰ سال است که این امر به مواد اولیه، شرایط تولید، انبار و نگهداری لوله بستگی دارد از مهمترین ویژگی‌های این نوع لوله فاضلاب می توان به :عمر طولانی،وزن کمتر نسبت به لوله چدنی و لوله بتنی، رسوب ناپذیری،مقاومت در برابر مواد شیمیایی، دما و مواد خورنده، مقاومت در برابر جوندگان، مقاومت در برابر بار زیاد، حمل و نقل آسان، انعطاف پذیری و عمر طولانی اشاره کرد. تمام ویژگی‌های ذکر شده سبب می‌شود امروزه به طور گستره از این نوع لوله فاضلاب در سیستم لوله‌کشی فاضلاب شهری و سیستم‌های جمع آوری آب باران در سطح شهر استفاده شود.